Poniedziałek: 7:30 – 14:45
Wtorek: 7:30 – 14:45
Środa: 7:30 – 13:00
Godzina dostępności: Poniedziałek i wtorek 7:30 – 8:00
Przyczyny wad wymowy
Najczęściej występujące przyczyny wad wymowy:
- zmiany anatomiczne narządów mowy i jamy ustnej: wady zgryzu, nieprawidłowa budowa podniebienia, zbyt duży język, krótkie wędzidełko języka i wargi górnej, przerośnięte migdały, skrzywienie przegrody nosowej.
- problemy z funkcjonowaniem narządu słuchu
- nieprawidłowy sposób oddychania
- nieprawidłowa pozycja spoczynkowa warg i języka
- nieprawidłowy sposób gryzienia i żucia
- nieprawidłowy sposób połykania
- wady wymowy rodziców i innych osób z bliskiego otoczenia
- nieprawidłowe funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego, opóźniony rozwój emocjonalny i psychomotoryczny
- nieprawidłowe napięcie mięśniowe w sferze narządów mowy – policzki, wargi, język.
Wady wymowy
Wady wymowy to nieprawidłowości dotyczące artykulacji głosek, które polegają na ich deformacji lub zniekształcaniu, zastępowaniu ich, opuszczaniu w wypowiadanym wyrazie. Oznacza to nieprawidłowe wymawianie głosek, to jest inaczej, niż określa to przyjęty wzorzec.
Do najczęściej rozpoznawanych wad wymowy należą:
- wymowa międzyzębowa
- parasygmatyzm
- rotacyzm
- kappacyzm
- gammacyzm
- fefanie
- wefanie
- lambdacyzm
- mowa bezdźwięczna
- nosowanie
- dyslalia wieloraka
- opóźniony rozwój mowy
- afazja.
Wymowa międzyzębowa
polega na wsuwaniu języka między zęby dolne i górne, poza jamę ustną, szczególnie przy wymowie głosek dentalizowanych: S, Z, C, Dz (głoski syczące), Ś, Ź, Ć, Dź (głoski ciszące, Sz, Ż, Cz, Dż (głoski szumiące), ale także głosek T, D, N, L, R. Nie jest to wada o charakterze przejściowym i zawsze należy konsultować ją z logopedą, a także innymi specjalistami medycyny: laryngologiem, alergologiem, ortodontą.
Parasygmatyzm
to specyficzny rodzaj seplenienia, określany jako substytucja. Obejmuje on głoski dentalizowane:
- parasygmatyzm szeregu szumiącego – głoski SZ, Ż, CZ, DŻ mogą być zastępowane odpowiednio przez S, Z, C, DZ lub Ś, Ź, Ć, DŹ
- parasygmatyzm szeregu syczącego – głoski S, Z, C, DZ mogą być zastępowane odpowiednio przez Ś, Ź, Ć, DŹ lub SZ, Ż, CZ, DŻ – jest to hiperpoprawność szeregu szumiącego
- parasygmatyzm szeregu ciszącego – głoski Ś, Ź, Ć, DŹ mogą być zastępowane odpowiednio przez S, Z, C, DZ – hiperpoprawność szeregu syczącego lub SZ, Ż, CZ ,DŻ – hiperpoprawność szeregu szumiącego
- parasygmatyzm głosek szczelinowych – głoski Sz, Ż, S, Z, Ś, Ź zamieniane odpowiednio na CZ, DŻ, C, DZ, Ć, DŹ
- parasygmatyzm głosek zwarto-szczelinowych – głoski CZ, DŻ, C, DZ, Ć, DŹ zamieniane odpowiednio na SZ, Ż, S, Z, Ś, Ź
- parasygmatyzm głosek dentalizowanych dźwięcznych – głoski Ż, DŻ, Z, DZ, Ź, DŹ zamieniane odpowiednio na SZ, CZ, S, C, Ś, Ć
- inne substytucje – głoski szeregów zamieniane są na głoski: T, D, H, F, K, G, W.
Rotacyzm
wada wymowy polegająca na wadliwej artykulacji głoski R. Rotacyzm, inaczej Reranie dzieli się na:
- mogirotacyzm – brak artykulacji głoski R, opuszczanie głoski R
- pararotacyzm – zamienianie głoski R na inne głoski np. L, J, Ł, rzadziej na D, T, W, N, G, K
- rotacyzm właściwy – deformowanie R, zniekształcanie głoski R np. R francuskie.
Kappacyzm / Gammacyzm
Kappacyzm jest rodzajem wady wymowy, który polega na nieprawidłowej realizacji głoski K, zaś gammacyzm polega na wadliwej wymowie głoski G. Realizacja obu tych głosek zachodzi w tym samym miejscu, a głoski te różnią się od siebie tylko dźwięcznością. Zamieniane są odpowiednio na głoski T i D.
Podsumowanie logopedycznych badań przesiewowych 2024/2025
W trakcie badań przesiewowych zostało zbadanych 76 przedszkolaków, z czego do terapii logopedycznej zostało zakwalifikowanych 50 dzieci, czyli 50%.
Wady wymowy z którymi będziemy musieli sobie poradzić 🙂 to:
- Wymowa międzyzębowa – 30 dzieci zakwalifikowanych do terapii, z czego 16 dzieci ma jeszcze inną wadę wymowy
- Parasygmatyzm – 20 dzieci
- Rotacyzm – 9 dzieci
- Opóźniony rozwój mowy – 3 dzieci
- Afazja motoryczna – 2 dzieci
- Kappacyzm/gammacyzm – 2 dzieci
- Fefanie/wefanie – 2 dzieci
- Mowa bezdźwięczna – 1 dziecko.
Dzieci będą uczęszczać na terapię według wyznaczonego harmonogramu, zgodnie z godzinami pobytu w przedszkolu.
Wszystkie grupy będą uczestniczyły w grupowych profilaktycznych zajęciach logopedycznych, które będą się odbywać w poniedziałki:
8:30 – 9:00 w grupie Słoneczek
9:30 – 10:00 w grupie Biedronek
10:00 – 10:30 w grupie Krasnali
10:30 – 11:00 w grupie Motyli
Logopeda zajmuje się badaniami w zakresie diagnozy stanu rozwoju mowy i terapii zaburzeń komunikacji na różnych etapach rozwoju.
Według Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach zajęcia logopedyczne organizuje się dla uczniów z deficytami kompetencji i zaburzeniami sprawności językowych. Liczba uczestników zajęć nie może przekraczać 4 osób.
Miesiąc wrzesień jest dla Nas czasem przeprowadzania badań przesiewowych wśród dzieci grup starszych tj. Słoneczka, Motylki, Biedronki w celu ustalenia stanu mowy oraz poziomu rozwoju językowego dzieci. Badanie przesiewowe polega na nazywaniu obrazków z kwestionariusza badania mowy, wykonywaniu prostych ćwiczeń buzi i języka oraz obserwowaniu dziecka przez logopedę. Po zakończeniu badań przesiewowych rodzice dostają informację o wyniku badań przesiewowych w dwóch egzemplarzach: jeden dla rodzica, drugi dla logopedy – podpisany przez rodzica, na potwierdzenie zapoznania się i ewentualnej zgody na objęcie dziecka terapią logopedyczną. Po zebraniu wszystkich zgód od rodziców logopeda dzieli dzieci zakwalifikowane do terapii logopedycznej na czteroosobowe grupy na podstawie wady wymowy.
Terapia logopedyczna odbywa się raz w tygodniu zgodnie z ustalonym harmonogramem, który zostanie przedstawiony rodzicom. Dziecko przychodzące do przedszkola w dniu swoich zajęć powinno mieć zeszyt A4, do którego są wklejane materiały do utrwalania w domu. Zajęcia logopedyczne polegają na stymulowaniu rozwoju mowy dzieci i eliminowaniu jej zaburzeń. Do metod pracy w terapii logopedycznej zalicza się:
- ćwiczenia oddechowe
- ćwiczenia artykulacyjne – gimnastyka buzi i języka
- ćwiczenia miofunkcjonalne
- ćwiczenia lewopółkulowe
- ćwiczenia słuchowe
- ćwiczenia motoryki małej z elementami terapii ręki
- ćwiczenia logopedii w ruchu
- ćwiczenia budowania zdań na podstawie historyjek obrazkowych
- ćwiczenia zaburzonych głosek na podstawie materiału słowno-obrazkowego.
Logopeda w przedszkolu podejmuje również działania profilaktyczne zapobiegające powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej, najczęściej w grupie najmłodszej – Krasnale. Zajęcia grupowe profilaktyki logopedycznej odbywają się raz w tygodniu, po ustaleniu z wychowawcą grupy dnia i godziny. W trakcie tych zajęć dzieci oswajają się z osobą logopedy, poznają proste ćwiczenia artykulacyjne, prowadzone są zajęcia logorytmiczne.
W roku szkolnym 2024/2025 na zajęciach profilaktycznych realizowane będą następujące innowacje/projekty/programy: w grupie Krasnali – program „Oddycham nosem cały rok” oraz „Logo przygody z Gryziem”, w grupie Biedronek – innowacja „Logoprymki w świecie mowy”, w grupie Motyli – projekt „Z Edumuz w logopedię edycja II”, w grupie Słoneczek – projekt „Edukacyjny Alfabet Logopedyczny”.
W roku szkolnym 2023/2024 na zajęciach profilaktycznych realizowany był program „Logoprzygody z Gryziem”.
W roku szkolnym 2022/2023 na zajęciach profilaktycznych realizowany był projekt „Z Edumuz w logopedię”.
W trakcie godziny dostępności logopeda jest do dyspozycji rodziców w ramach konsultacji, na których można dowiedzieć się o problemach swojego dziecka, o aktualnym przebiegu terapii logopedycznej, o wykonywanych przez dziecko ćwiczeniach wraz z demonstracją ich wykonywania. Rodzice mogą również zgłaszać swoje wątpliwości co do wymowy dziecka, bo pomoc psychologiczno-pedagogiczna w przedszkolu jest udzielana nie tylko z inicjatywy specjalisty – tu logopedy – ale także z inicjatywy rodziców, dyrektora przedszkola, wychowawcy grupy, poradni psychologiczno-pedagogicznej, pielęgniarki środowiskowej, pracownika socjalnego, asystenta rodziny, kuratora sądowego, organizacji pozarządowych.
Logopeda w trakcie bieżącej pracy monitoruje postępy dzieci, ale też obserwuje wszystkie dzieci, nie tylko te objęte terapią logopedyczną i w razie potrzeby wykonuje powtórne badanie przesiewowe lub diagnozę pogłębioną, aby na bieżąco zwracać uwagę na zmiany pozytywne i negatywne w mowie dzieci uczęszczających do przedszkola.
Każdy rodzic może zgłosić swoje wątpliwości co do oceny stanu mowy swojego dziecka. Dlatego zapraszam do kontaktu:
- osobistego – w trakcie godzin dostępności
- drogą elektroniczną przez aplikację ClassDojo
- drogą mailową: a.kosmiderzawadzka@p4.laziska.pl
- telefonicznie, na numer telefonu przedszkola: 32-224-35-40
Do zobaczenia
Logopeda przedszkolny
Agnieszka Kośmider-Zawadzka
Podsumowanie logopedycznych badań przesiewowych 2023/2024
W trakcie badań przesiewowych zostało zbadanych 69 przedszkolaków, z czego do terapii logopedycznej zostało zakwalifikowanych 48 dzieci, czyli 70%.
Wady wymowy z którymi będziemy musieli sobie poradzić 🙂 to:
- wymowa międzyzębowa – 58% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Sygmatyzm – 12% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Wefanie – 12% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Opóźniony rozwój mowy – 6% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Lambdacyzm – 4% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Jąkanie – 2% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Mowa bezdźwięczna – 2% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Dzieci dwujęzyczne – 2% dzieci zakwalifikowanych do terapii
- Afazja motoryczna – 2% dzieci zakwalifikowanych do terapii.
Dzieci będą uczęszczać na terapię według wyznaczonego harmonogramu, zgodnie z godzinami pobytu w przedszkolu.
Dodatkowo grupy młodsze: Krasnale i Biedronki będą uczestniczyły w grupowych profilaktycznych zajęciach logopedycznych.
Kolejność pojawiania się głosek
1 – 2 rok życia: samogłoski: a, e, i, o, u, y, spółgłoski: p, b, t, d, m, n, ń, j.
2 – 3 rok życia: samogłoski: ą, ę, spółgłoski: f, w, k, g, ch, l oraz szereg ciszący: ś, ź, ć, dź.
3 – 4 rok życia: szereg syczący: s, z, c, dz.
4 – 5 rok życia: szereg szumiący: sz, ż, cz, dż.
Około 6 roku życia: spółgłoska: r.
Co potrafi dwulatek
- Wypowiada samogłoski: a, e, i, o, u, y; spółgłoski: p, b, m, t, d, n.
- Mówi około 300 słów
- Próbuje łączyć dwa wyrazy ze sobą
- Rozumie proste polecenia i zakazy
- Zaczyna wchodzić w interakcje z rówieśnikami
- Pije z kubka otwartego i próbuje samodzielnie jeść łyżeczką
- Samodzielnie chodzi
- Dobiera pary zabawek
- Buduje wieżę z 6 klocków.
Co potrafi trzylatek
- Mówi około 1000 słów
- Buduje kilkuwyrazowe zdania
- Jego mowa jest zrozumiała dla otoczenia
- Mówi o sobie używając formy „Ja”
- Zadaje dużo pytań
- W zabawach tematycznych odtwarza znane czynności
- Samodzielnie wkłada i zdejmuje ubrania
- Samodzielnie myje ręce
Co potrafi czterolatek
- Mówi około 1500 do 2000 słów
- Buduje zdania złożone
- Jego mowa jest zrozumiała dla otoczenia
- Zadaje dużo pytań
- Potrafi werbalnie wyrazić swoje emocje
- Nazywa proste związki przyczynowo skutkowe
- Ma dużą wyobraźnię
- Potrafi skupić się na jednej zabawie 10-15 minut
Co potrafi pięciolatek
- Mówi około 2000 do 3700 słów
- Buduje zdania 4 – 7 elementowe
- Używa właściwych form gramatycznych
- Jego mowa jest w pełni zrozumiała dla otoczenia
- Wzrasta zdolność narracji
- Samodzielnie ubiera się, zapina guziki, zakłada buty
- Stoi na jednej nodze z zamkniętymi oczami
Co potrafi sześciolatek
- Mówi około 2500 do 4666 słów
- Ma bogaty zasób słownictwa
- Komunikuje swoje potrzeby
- Koncentruje się na zadaniu
- Umie wyciągać wnioski
- Potrafi liczyć do 10
- Jest samodzielny w zakresie czynności samoobsługowych